Chương 17 - Bạch Nhạn (2)

Bởi lẽ sự phấn chấn do cuộc điện thoại gọi đến từ Mạnh Trưng mãi không tan biến và bây giờ lại không muốn đọc sách nên Mạnh Đề mở ngăn kéo tủ, lục tung lên, cầm đĩa phim “Phóng khách” lên nhìn.

“Phóng khách” là tác phẩm nổi tiếng nhất của Phạm Dạ, nếu nói trước khi có tiểu thuyết này ông chỉ là một trong những tác giả nổi tiếng thì sau khi tiểu thuyết này được xuất bản ông trở thành người “không ai không biết, không ai không hiểu”, vì tiểu thuyết rất ăn khách nên dĩ nhiên sẽ có công ty điện ảnh mua bản quyền, chế tác thành phim điện ảnh, là một bộ phim tiêu tốn kinh phí lớn nhất thời bấy giờ, đạo diễn nổi tiếng, đoàn làm phim đông đảo, nam nữ diễn viên chính cũng là minh tinh hot nhất.

Một tiểu thuyết được cải biên thành phim truyền hình thường bị cắt đi nhiều chi tiết, thông thường sẽ bị phê phán thế này thế kia nhưng danh tiếng của bộ phim “Phóng khách” này lại rất tốt, hiếm lắm mới tìm thấy một trường hợp mà tất cả các nhà bình luận đều nhất quán ý kiến, họ đều cho rằng kịch bản phim rất sát so với tiểu thuyết.

Bản thân tiểu thuyết đã rất tuyệt vời, nam chính trong câu chuyện là một chàng thanh niên trẻ tuổi có dung mạo cực kỳ tuấn tú, hắn tinh thông tất cả các mánh khóe lừa đảo, có trực giác nhạy bén. Bằng vẻ ngoài hoàn hảo, cách nói chuyện hài hước, kiến thức uyên bác, thông minh nhanh trí và các thủ đoạn xứng là bậc thầy của ma quỷ đã lừa được rất nhiều thương nhân và vô số thiên kim tiểu thư. Những thứ hắn cướp được gồm rất nhiều loại: kim cương, ngọc trai, các họa phẩm đắt giá, đồ cổ, v.v mà không gặp bất cứ nguy hiểm trí mạng nào; hơn nữa người bị lừa thường không nhận ra những báu vật mà mình trân quý đã biến mất từ lâu, còn nghĩ cách để lợi dụng những điểm tốt của hắn. Mãi đến khi có hai anh em phú hào thông minh phát hiện ra mánh khóe của hắn, trải qua một quá trình đấu trí và đấu dũng cực kì căng thẳng, cuối cùng người thanh niên kia bị tống vào ngục giam nhưng chỉ hai tuần sau, người thanh niên đã biến mất trong ngục, người anh giận dữ lao về nhà, nhưng đến nơi chỉ thấy căn phòng vắng ngắt và bức thư do em gái mình lưu lại, có người nói cho anh ta biết, em gái anh ta và người thanh niên kia đã cùng nhau bỏ trốn.

Tập tiểu thuyết này được tác giả đầu tư rất nhiều, sự thông minh cũng được vận dụng triệt để, Phạm Dạ không miêu tả kỹ càng những báu vật trân quý bị người thanh niên trong câu chuyện đánh cắp nhưng người ta không tìm thấy bất cứ chi tiết mang tỳ vết nào trong quyển sách, có một nhà bình luận còn cho rằng những vật phẩm quý giá ông nhắc đến trong tác phẩm của mình đều là những thứ ông đã từng tận mắt trông thấy, từ đó có thể khẳng định Phạm Dạ chắc chắn xuất thân từ nhà giàu.

Vả lại mâu thuẫn trong truyện được miêu tả rất sinh động, Cả câu chuyện đều ẩn giấu sự châm biếm và chế giễu, mượn lời nói của người thanh niên châm chọc những kẻ có tiền, sống trong xã hội thượng lưu tầm thường đến nỗi không bằng cặn bã dưới đáy xã hội, có một vài chi tiết tả thực thậm chí còn mang theo ác ý.

Xem xong bộ phim Mạnh Đề vẫn chưa kịp hoàn hồn, bình sinh đây là lần đầu tiên cô tìm tòi, nghiên cứu kỹ càng dụng ý của Phạm Dạ, không còn hiểu một cách hời hợt như trước đây nữa. Cô về phòng, bật máy tính, mở trình duyệt bắt đầu tìm kiếm những thông tin có liên quan. Thực ra cô đã sớm đoán trước được kết quả tìm kiếm sẽ … không tương xứng với sự nổi tiếng của ông, tin tức về ông trên internet vĩnh viễn là nghìn bài như một, những thông tin liên quan đến bản thân ông hầu như không có, không có ảnh chụp cũng không tìm được xuất thân và lai lịch, càng không thể biết ông tên thật là gì.

Vì không tìm được trên máy tìm kiếm bình thường nên Mạnh Đề vào thẳng một số kho dữ liệu, tìm hết một lượt từ trên xuống dưới, cô tìm thấy không ít những đề tài tìm hiểu về Phạm Dạ, đều là bình luận văn học nhưng vẫn không tài nào tìm thấy thông tin về bản thân ông. Giống như người này rơi từ Hỏa tinh xuống, không có xuất thân, không có lai lịch, ngay cả giấy báo tử của ông cũng là chế bản chứ không phải bản gốc.

Sau khi viết được mười bộ tiểu thuyết ông qua đời trong im lặng, một chút phàm trần nhân gian cũng không mang theo.

Buổi tối hôm đó Mạnh Đề tiếp tục rơi vào một giấc mộng với những cảnh tượng kỳ quái, góc độ trong giấc mơ lúc này và việc tự nhập thân trước kia hoàn toàn bất đồng, là góc độ để quan sát.

Cô được tham quan được sống của Phạm Dạ.

Ông sáng tác từ sáng đến tối, khi nào viết mệt sẽ nhấp một ngụm trà đặc, hết mực ông sẽ băng qua con hẻm u ám ra phố mua mực. Dường như trời vẫn còn muốn mưa nữa. Trên mặt đất đầy vũng nước, không khí ẩm ướt, ẩm ướt như cây bông bị dính nước, ngay cả hương vị mọc rêu trong mưa cũng vô cùng chân thực.

Vì ngủ không sâu nên cô thức dậy từ rất sớm, tới cạnh hồ học từ đơn sau đó đến văn tin ăn bữa sáng, cuối cùng cũng lấy lại được tinh thần, chờ khi hoàn toàn vình thường mới khoác cặp đi học.

Hôm đó cũng được xem là một ngày bình yên không sóng lớn, ngoại trừ việc Dương Minh Phi và đám bạn học bám lấy hỏi chuyện cô và Triệu Sơ Niên.

Mạnh Đề cảm thấy việc giải thích rất phiền phức nhưng cũng không thể không giải thích: “Minh Phi, tớ chỉ mượn thầy ấy mấy quyển sách mà thôi.”

Dương Minh Phi gật đầu, cố gắng nói thật nhỏ: “Tớ đang lo nhỡ đâu hai người thật sự qua lại nên định nhắc nhở cậu. Chiều qua lúc tớ ra ngoài, trông thấy thầy ấy và một người phụ nữ tầm ba, bốn mươi ở cạnh nhau ở cửa bệnh viện bên cạnh, hai người ôm nhau rồi thầy ấy mở cửa xe, nho nhã lịch sự mời người phụ nữ đó lên xe. Chiếc xe thầy ấy đi rất sang trọng, dù rẻ cũng phải đến tiền triệu, một giảng viên đại học bình thường nào có khả năng mua được?”

“Ý cậu là gì?”

Dương Minh Phi ngạc nhiên với sự trì độn của cô, lắc đầu: “Cậu thấy đấy, thầy Triệu đẹp trai vậy cơ mà, chắc chắn có không ít phụ nữ trung niên giàu có muốn rải tiền lên người thầy ấy.”

Mạnh Đề cuối cùng cũng biết miệng lưỡi thiên hạ đáng sợ thế nào, vẻ mặt nghiêm túc hẳn lên: “Không, thầy Triệu không phải loại người đó, Minh Phi, cậu đừng nghĩ bậy bạ. Điểm này tớ có thể lấy nhân cách của mình ra đảm bảo.”

Dương Minh Phỉ rất đơn thuần, cô ấy chỉ giỏi hơn người về mặt phát hiện chuyện vỉa hè mà thôi, nghe thấy Mạnh Đề nói vậy liền thè lưỡi: “Ớ? Tớ hiểu lầm à? Xin lỗi nhé!”

Mạnh Đề vỗ vai bạn: “Chỉ tiêu đi hỗ trợ giáo dục của cậu thế nào rồi?”

“Vẫn chưa biết.” Vẻ mặt Dương Minh Phi đầy đau khổ.

Chỉ tiêu đi hỗ trợ giáo dục đang được nhắc đến chính là chỉ tiêu đi hỗ trợ giáo dục ở Tây Bắc, cả trường có hai chỉ tiêu, trong đó khoa Toán của Mạnh Đề chiếm một suất. Đi hỗ trợ giáo dục một năm, sau khi trở về sẽ trực tiếp được bảo nghiên. Nghe nói, điểm đến của đoàn hộ trợ giáo dục là phía Bắc Tân Cương tuy rất hẻo lánh nhưng phong cảnh tuyệt đẹp, cho nên bắt đầu từ học kỳ một năm thứ ba số người mong muốn được lọt vào một trong hai chỉ tiêu này không ít. Thành tích của Dương Minh Phi chỉ thuộc top giữa nhưng sở trường của cô nàng là biết ăn nói, giỏi múa hát, quan hệ rất tốt với tất cả các giảng viên trong khoa, cho nên cực kỳ mong chờ.

(Tân Cương nằm ở miền Tây Bắc Trung Quốc)

(Bảo nghiên: người được cử đi không cần trải qua kỳ thi viết, thi đợt hai theo trình tự mà được xét duyệt thông qua thành tích học tập, tổng hợp tố chất v.v, trong một phạm vi nào đó được trường cử thẳng đi học nghiên cứu sinh)

Sau khi hoàn thành lịch học trong ngày, Mạnh Đề tiếp tục đi tìm Triệu Sơ Niên trả sách. Nghĩ đến chuyện hôm qua, cô liền gọi điện thoại hỏi thăm trước, khi đó Triệu Sơ Niên đang ở bên ngoài, đi ăn cùng đám giảng viên trẻ tuổi, cho nên anh hẹn cô tại văn phòng sau bữa tối nay.

Ăn tối cùng Vương Hy Như xong hai người chia tay nhau ở cửa canteen. Một người đi dạy ở trung tâm dạy thêm, còn một người đến thư viện tự học, mãi tận đến khi Triệu Sơ Niên gọi điện cho cô.

Bây giờ đang là mùa thu, quy luật “đêm dài hơn ngày” được phát huy triệt để, lúc rời khỏi thư viện trời đã tối đến mức phải nheo mắt nhìn. Lúc Mạnh Đề bước vào văn phòng, những giảng viên khác đã lục tục về hết, chỉ còn lại một mình Triệu Sơ Niên vẫn đang ngồi ở bàn làm việc chữa bài cho sinh viên, anh viết rất nhanh, vung tay một hồi đã chấm xong, tiếng lật vở vang lên sột soạt.

Mạnh Đề liền hỏi một câu rất tối nghĩa: “Thầy chữa nhanh như vậy có đọc được hết những gì họ viết trong vở không?”

“Nội dung tôi chỉ cần liếc mắt đã biết viết gì, tôi chủ yếu dựa vào chữ đẹp hay xấu mà cho điểm thôi.” Triệu Sơ Niên nói xong liền vứt hai quyển vở lên mặt bàn, giống như quyển vở đó là củ khoai lang nóng bỏng tay.

Kể cả tốc độ của anh có nhanh như vậy thì cũng chỉ có thể chấm được hơn nửa số vở mà thôi. Sinh viên của anh chủ yếu là năm thứ nhất và năm thứ hai, còn hơn nửa là bài tập lớn; Mạnh Đề nhẩm tính trong đầu số sinh viên anh đang dạy, cảm nhận được sâu sắc đúng là trường cô đang cố gắng hết sức bóc lột giảng viên trẻ, Triệu Sơ Niên đúng là sống ở đây cũng không dễ dàng gì, cô khéo léo đề nghị: “Thầy có thể mang về nhà chấm bài mà.”

“Tôi không mang việc về nhà.”

“Vậy thầy định làm đến bao giờ?” Mạnh Đề líu lưỡi, cô lấy một cuốn bài tập mở ra xem, liền khóc không ra nước mắt: “Đây là sinh viên ngành tiếng Trung sao? Ngay cả em cũng biết đến câu ‘Quân tử thản đãng đãng, tiểu nhân trường thích thích’ nằm trong ‘Luận ngữ’, thế mà sao ngay cả điều này họ cũng không biết vậy?”

Triệu Sơ Niên không nhịn được cười: “A Đề, đừng có đem trình độ bản thân em ra làm tiêu chuẩn, trình độ của em thật sự cao hơn người thường khá nhiều!”

“Cảm ơn lời động viên của thầy.” Mạnh Đề kéo ghế đến ngồi cạnh anh, giơ một tay ra: “Thầy Triệu, đưa em bảng điểm sinh viên, em giúp thầy ghi điểm.”

“Không cần, em chờ tôi một lát, tôi chấm xong bài của lớp này ngay thôi.”

“Thầy cứ yên chí. Em làm quen rồi, từ nhỏ em đã giúp cha mẹ ghi điểm vào danh sách. Chúng ta chia việc ra làm nhé. Nhanh chóng giải quyết xong công việc thầy mới được về nhà sớm.”

Cô khăng khăng đòi làm, mà loại việc nhỏ nhặt này cũng chẳng đáng gì, Triệu Sơ Niên nghĩ cũng cảm thấy không có lý do gì để từ chối. Vì vậy một người chấm bài, một người ghi điểm, thỉnh thoảng nói chuyện dăm ba câu.

Mạnh Đề rất nhanh đã điền xong bảng điểm của một lớp mới chợt nhớ ra mục đích mình tới đây, cô lấy hai quyển “Sấm sét” và “Bạch nhạn” trong cặp sách ra trả cho Triệu Sơ Niên, “Cảm ơn thầy Triệu ạ.”

Triệu Sơ Niên đem sách bỏ vào ngăn kéo: “Đọc xong hai quyển rồi à?”

Mạnh Đề lắc đầu, “Trước mắt vẫn chưa xong.”

Triệu Sơ Niên nhìn cô thân thiết: “Sợ xem xong gặp ác mộng à?”

“Ặc, sao thầy nói vậy, em chỉ nằm mơ mà thôi, có điều không giống trước kia… Em phát hiện ra hình như em hiểu được ông ấy đôi chút, em không còn đọc sách như kiểu ngày xưa nữa, mỗi quyển em đều đọc rất tỉ mỉ, cẩn thận, cũng cần suy ngẫm một khoảng thời gian.”

“Tình hình suy ngẫm ra sao rồi?”

“Đêm qua, em xem bộ phim cùng tên “Phóng khách”, cảm thấy hay thật sự.” Mạnh Đề nói: “Sau đó bỗng nhiên cảm nhận được hàm ý bên trong.”

“Ví dụ?”

“Thầy đọc đoạn cuối, sau màn kịch hoa lệ tất cả trở nên hư không vắng vẻ…” Mạnh Đề nói, “Em đã tìm kiếm tư liệu về ông ấy, cảm thấy ông ấy là một người rất mâu thuẫn, mong chờ được phát hiện nhưng lại không muốn bị phát hiện, khinh thường người giàu có nhưng lại không thoát khỏi sự ám ảnh, ông ấy hoài niệm quá khứ nhưng lại sợ mất đi hiện tại. Có điều, bản thân tác giả đã chính là sự tập hợp của vô số mâu thuẫn, phải là người có quá khứ phức tạp mới có thể viết ra những tác phẩm sâu lắng mà đa dạng như vậy.”

Triệu Sơ Niên nhìn cô chăm chú, “Rất chính xác.”

“Tạm thời mới có một chút cảm nhận vậy thôi.” Mạnh Đề hé nở nụ cười.

“Nếu như em muốn hiểu rõ ông ấy hơn nữa, lúc nào tôi cũng có thể trả lời em.”

Nhưng Mạnh Đề lại lắc đầu, “Cảm ơn thầy Triệu nhưng tạm thời em không có dự định đó. Thế giới của ông ấy quá nặng nề với em, em vẫn không cách nào tiếp nhận được.”

Vẻ mặt Triệu Sơ Niên trầm xuống ngay lập tức, nhưng anh không nài ép cô: “Lúc nào em muốn thì hãy tới tìm tôi.”

“Vâng.”

Cô trả cho Triệu Sơ Niên bảng điểm cuối cùng rồi quay lại thư viện tiếp tục giờ tự học.

Có lẽ là vì Vương Hy Như không ở đây nên cô cảm thấy không yên lòng, quyết định về nhà ngủ. Thời gian học hành và nghỉ ngơi bây giờ khác xa trước đây, nửa đêm bất chợt thức giấc, không thể ngủ tiếp,cô nằm trên giường trằn trọc một hồi, cuối cùng đi chân trần ra khỏi giường xuống đất, lấy ra quyển “Bạch nhạn” bản photo. Đúng vậy, tuy đã nói với Triệu Sơ Niên với vẻ chắc nịch “Không muốn hiểu ông ấy” nhưng vẫn không thể từ bỏ.

Mạnh Đề nghĩ, vị tác giả đã qua đời này cao minh lỗi lạc biết bao! Ông ấy tính toán giỏi như Gia Cát Lượng và Tư Mã Ý vậy, dùng lối hành văn độc đáo bày ra thiên la địa võng một cách rất tự nhiên, dễ dàng cuốn cô vào trong giấc mộng hết lần này đến lần khác. Cô giống như một con côn trùng bị mắc vào lưới nhện, sợ hãi và run rẩy trong lưới nhện của ngôn ngữ.

Cơn gió cuối thu thổi quét qua góc nhỏ, cơn mưa đầu mùa đông ào tới, tưới lên tất cả cây cỏ trong trời đất, vạn vật điêu tàn. Trong ánh chiều tà, chú chim bạch nhạn cuối cùng lướt qua bầu trời thành phố. Nó kêu lên một cách mệt mỏi, bay lượn trong cô độc, đi đến miền nam xa xôi không biết điểm dừng, biến mất trên bầu trời ngày càng tối.

Màu sắc của màn đêm không chờ đợi bất cứ ai, màu đen chìm xuống không cho lối thoát, đêm tối lạnh lẽo tới rồi.

Cửa sổ trên căn gác xép nhỏ mở một nửa, không khí đầy sương mù; trên thủy tinh mù mịt sương trắng. Căn phòng phía sau chiếc cửa sổ nhỏ hẹp như một chuồng bồ câu, lại giống như một phân xưởng thủ công chật chội, bốn bức tường giơ tay là có thể chạm tới, đinh vít trên tường treo mấy sợi dây thừng, treo đầy quần áo với đủ màu sắc và kích cỡ, quần áo đàn ông, phụ nữ, người lớn, trẻ nhỏ đều có cả. Tường dán báo cũ, trên bàn, trên giường là giấy tờ lung tung, toàn chữ là chữ.

Không khí đảo quanh, tiếng dép lê loẹt quẹt mỗi lúc một gần. Cửa bị mở ra kêu thành tiếng kẽo kẹt. Người đàn ông ôm đứa trẻ bước vào, vén rèm cửa lên, lối từ gầm bàn ra một chậu than sưởi ấm, thổi vào đó vài lần, mảnh than đỏ sẫm lập tức nhen nhóm ngọn lửa; những hạt nước nhỏ đọng trên cái giá sắt dường như không chịu nổi nhiệt độ này, dần bay hơi hết.

Khí nóng từ từ bốc lên, ngồi gần nóng rát, người đàn ông thở phào thỏa mãn, anh ta đặt đứa nhỏ trong lòng lên giường, kéo chiếc chăn bông in hoa đắp kín lên mình đứa trẻ đang ngủ say, kín đến nỗi chỉ còn hở đôi mắt và mũi.

Người đàn ông hơi cúi xuống, hôn lên đôi gò má non nớt rồi quay lại bàn học. Chiếc bàn đó vừa rách nát vừa cũ kỹ, đầy vết hằn với độ nông sâu và hình dạng khác nhau, giống như người già đã bước vào tuổi thất tuần. Vết sơn bong ra từng mảng lớn chỉ còn lại một nửa, nửa lớn đã biến thành màu đen, không thể nhận biết được màu sắc vốn có của nó, cũng không ai biết màu sắc mới nhất của nó là màu gì nữa. Đủ mọi thứ bày biện trên bàn, giấy tờ chất cao, mặt giấy kín chữ; còn cả một chồng sách tham khảo, từ điển, tác phẩm của Shakespeare, thơ Đường, thơ Tống, đều là những quyển sách rất cũ, xếp thành chồng cao, lộ ra gáy sách không còn trọn vẹn.

Anh ta rút từ chồng giấy ra một tờ, đọc một lượt, sau đó mở bút máy viết lên đó. Chậu than đỏ rực thỉnh thoảng “tách” một tiếng, ngôi sao được châm lửa bắn tóe ra rồi nhanh chóng tắt lịm trong không trung.

Nơi đóng cửa vang lên tiếng kim loại va chạm, đó là thanh âm giòn giã của chìa khóa xoay tròn trong ổ. Cánh cửa nhanh chóng bị mở ra, một người phụ nữ trẻ tuổi bước vào. Cô xách theo một chiếc túi, mặc chiếc áo bành-tô thô kệch, không phù hợp với dáng người gầy gò của cô.

Cô giống một bông sen bị vây trong lá sen, gương mặt nhỏ bé thấp thoáng nụ cười, cả căn nhà đều sáng lên.

Người đàn ông ngồi trước bàn học xoay người lại, buông bút rồi đứng dậy.